Δευτέρα 4 Μαρτίου 2013

Ωφελιμιστικός στοχασμός στο ψέμα.


Ο σύγχρονος Άνθρωπος (Πινόκιο) και η Συνείδηση του (Γρύλος)


Ζούμε σε μια κατάσταση ψευδή. Μια ζωή βουτηγμένη στο ψέμα. Δυστυχώς όμως το ψέμα ως τρόπο ζωής το επιλέξαμε εμείς, μόνο εμείς. Η σπατάλη της ενέργειάς μας να δημιουργήσουμε και να διατηρήσουμε γύρω μας ένα σύμπαν – ή σκηνικό αν προτιμάτε - που δεν υπάρχει μας εξαντλεί. Μας μειώνει αυτή η καταβολή της προσπάθειας και τα ελαττωμένο αυτό προϊόν δεν είναι άμεσα υπολογίσιμο. Μας δίνονται όμως πολλά σημάδια για να το αντιληφθούμε, αλλά έχουμε συνηθίσει να ζούμε με αυτά και τα αγνοούμε. Το άγχος που καθημερινά μας συντροφεύει σαν άσπονδος φίλος είναι παρόν για να μας χτυπήσει το καμπανάκι της εσφαλμένης τάσης και ροπής μας. Το άγχος μας προβάλει και μας σωματοποιεί την στρεβλότητα που εμφανίζεται κόντρα στην πηγαία μας φύση. Η τάση αυτή δεν μπορεί να είναι διαφορετική για τον καθένα μας αλλά κοινή. Είναι η τάση προς το καλό, προς το αληθινό, το αγνό. Το ασυνείδητο στέλνει συνεχόμενα κύματα άγχους όταν διαβλέπει δράση κόντρα στο ατομικό, και σε συνέχεια σε ομαδικό επίπεδο, καλό και ωφέλιμο. Ο άνθρωπος ενδόμυχα και σε υπολανθάνουσα κατάσταση βιώνει όταν κάποια από τις πράξεις του αντιβαίνει προς το συνολικό καλό. Όταν ο άνθρωπος επιλέγει τον εαυτό και πως αυτός θα είναι, επιλέγει όχι μόνο για τον ίδιο, αλλά για όλη την ανθρωπότητα. Ενδόμυχα το αισθάνεται πως όλα είναι συγκοινωνούντα στην πλάση.


Το ανθρώπινο είδος επαίρεται γι αυτό που το ξεχωρίζει από το ζωικό βασίλειο. Η λογική είναι αυτή που μας κάνει να διαφέρουμε από τα υπόλοιπα όντα της γης. Από την άλλη πλευρά δεν μπορούμε να μην παραδεχτούμε και την ωφελιμιστική τάση του ανθρώπου. Δηλαδή κύριος στόχος από τα μόρια που μας απαρτίζουν μέχρι την σύνταξή τους σε ανθρώπινο ον είναι το όφελος. Μάλιστα από το επίπεδο των μορίων παρατηρούμε ότι αυτή η ωφελιμιστική τάση πραγματώνεται από την προσπάθεια για την καταβολή της ελάχιστης απαιτούμενης ενέργειας προς την επίτευξη του μέγιστου τελικού επιθυμητού αποτελέσματος. Την ωφελιμιστική τάση του ανθρώπου θα ήταν σφάλμα μας αν την κατακρίναμε. Είναι καθολικό φυσικό φαινόμενο η τάση του να κερδίζεις τα μέγιστα καταβάλλοντας λιγότερο κόπο. 
 

Όπως προείπαμε, ο άνθρωπος είναι λογικός και ωφελιμιστής. Άρα δια μέσω αυτών των δύο ιδιοτήτων θα μπορούσαμε να στοχαστούμε πάνω στο ψέμα. Θα έπρεπε παρατηρώντας την τωρινή κατάσταση αλλά και το παρελθόν μας να δούμε πόσο ωφέλιμη ήταν η σπατάλη ενέργειας για την πλάση ψευδών καταστάσεων. Βγήκε το ανθρώπινο είδος κερδισμένο ζώντας μέσα στην αναλήθεια; Βγήκαμε εμείς προσωπικά κερδισμένοι λέγοντας ψέματα στους γύρω μας άλλα και στους ίδιους μας τους εαυτούς; Σπαταλήσαμε και συνεχίζουμε να σπαταλάμε τις δυνάμεις μας για να δημιουργούμε γύρω μας ένα παραμύθι, μια ιστορία, το δικό μας σενάριο σκηνοθετημένο από εμάς. Ας αναρωτηθούμε μέσα από όλη αυτή την διαδικασία κερδίσαμε προσωπική γαλήνη, ήρθαμε πιο κοντά και ειλικρινά στον συνάνθρωπο μας, μειώθηκε η κοινωνική ανισομέρεια, μειώθηκε η πείνα, μειώθηκαν οι πόλεμοι, μειώθηκε ο πόνος του ανθρώπου εν γένει; Ας το δούμε και ας το ζυγίσουμε ωφελιμιστικά, κερδοσκοπικά. Τόσα δώσαμε στο ψέμα, τι κερδίσαμε; Αφού η ανθρώπινη ιστορία δείχνει ξεκάθαρα πως η ανθρωπότητα δεν ωφελήθηκε τίποτα από το ψέμα, ας βρει χώρο η λογική να κάνει το ζύγι και να αποφασίσει αν υπάρχει σκοπιμότητα στην συνέχεια του ψεύδους... 

 

2 σχόλια:

delta είπε...

Αρκετά ενδιαφέρον στοχασμός φίλε Μορφέα αν και νομίζω πως εμπεριέχει ένα σφάλμα.

Λες πως ο άνθρωπος είναι λογικό και ωφελιμιστικό ον και προσπαθεί να κερδίσει τα μέγιστα καταβάλλοντας λιγότερο κόπο.
Κι αναρωτιέσαι : «κερδίσαμε προσωπική γαλήνη, ήρθαμε πιο κοντά και ειλικρινά στον συνάνθρωπο μας, μειώθηκε η κοινωνική ανισομέρεια, μειώθηκε η πείνα, μειώθηκαν οι πόλεμοι, μειώθηκε ο πόνος του ανθρώπου εν γένει;»

Το δικό μου ερώτημα είναι : Ήταν ποτέ αυτός ο στόχος μας; Ήταν ποτέ αυτή η πραγματική μας επιθυμία. Η απάντηση είναι προφανής. ΟΧΙ! Ο στόχος όταν λέμε ψέματα, ωφελιμιστικά πάντα σκεπτόμενοι (αλλά σε πολύ επιφανειακό επίπεδο) είναι η διατήρηση των ψευδαισθήσεών μας έτσι ώστε να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να ικανοποιούμε τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας. Υπολογίζοντας καθαρά εγωιστικά αλλά βέβαια μέσα από άγνοια προσπαθούμε να διαιωνίσουμε το σφάλμα. Οι επιθυμίες βρίσκονται μέσα μας και γίνονται αισθητές σαν έλλειψη. Η εκπλήρωση των επιθυμιών βέβαια βρίσκεται έξω μας και εξαρτάται από το περιβάλλον μας. Λέμε λοιπόν ψέματα στο περιβάλλον μας (αλλά και στον ίδιο μας τον εαυτό κι αυτή είναι η χειρότερη μορφή ασυνειδησίας) στην προσπάθειά μας να ικανοποιήσουμε αυτές τις επιθυμίες.

Το ΜΕΓΑΛΟ ΨΕΜΑ βέβαια που πιστεύουμε είναι ότι μια επιθυμία που εξαρτάται από ένα σχετικά αδιάφορο περιβάλλον μπορεί να είναι πραγματική επιθυμία. Και ότι η ευτυχία που εξαρτάται από τέτοιες επιθυμίες μπορεί να είναι ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΕΥΤΥΧΙΑ.

Καλό βράδυ

morfeas είπε...

@delta
Δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω μαζί σου Delta.
Συνάμα χαίρομαι που εντόπισες των προφανή χώρο του άρθρου που ανέμενε αυτού του είδους την τοποθέτηση. Αυτό δείχνει πως υπάρχουν άτομα που δεν τους ακουμπά το άρθρο και ο τρόπος ανάπτυξής και τεκμηρίωσης του!
Σφάλμα με την κοινή έννοια της λέξης δεν υπάρχει όταν δεν δεις το άρθρο με το πρίσμα που το επεξεργάστηκες. Το ομολογεί ο τίτλος του άρθρου που εμπεριέχει την λέξη “ωφελιμιστικός”. Κύριος στόχος του άρθρου ήταν να μας κεντρίσει ακριβώς στον σύγχρονο τρόπο σκέψης. Ένα τρόπο σκέψης που έχει καταντήσει στυγνός μανατζερίστικος! Πλέον ζυγίζουμε τα πάντα με το καντάρι. Οπότε ίσως το άρθρο να κατάφερνε να έδινε μια αρχή για σκέψη σε όλους μας που κομπάζουμε για την τετράγωνη λογική και την εύστροφη αντίληψή μας. Θα ήταν ιδανικό ένα κέντρισμα της παγερής ωφελιμιστικής λογικής να καταλήξει σε ουσιώδη και βαθύ ανθρωποκεντρικό στοχασμό.
Η ατέρμονη διαδικασία του ψεύδους έχει βαθιές ρίζες φίλε Delta. Συνοπτικά, ξεκινάει από το κυνήγι της ρηχής και επιφανειακής πρόσκαιρης ευχαρίστησης και της διατήρησης της. Βέβαια οι επιθυμίες κατά κόρον είναι εγωιστικές και αφορούν το άτομο μας και σπανιότερα το σύνολο. Όταν ζητάμε την επανάληψη μιας ευχάριστης βίωσης τότε αυτή η επιθυμία πλέον μας γίνετε βραχνάς. Εκεί εμφανίζεται χώρος για τον φόβο, ένας φόβος μήπως χάσω αυτή την ευχαρίστηση ή δεν την επαναλάβω στο μέλλον. Και έτσι ο φόβος γεννά το ψέμα που θα μας πλανά ότι βιώνουμε την ευχαρίστηση. Όπως όλοι γνωρίζουμε την ροή του ψέματος, το ένα ψέμα φέρνει το άλλο. Στο τέλος χανόμαστε στο χάος που δημιουργούμε και αναγκαζόμαστε να το τροφοδοτούμε συνεχώς με νέα ψέματα. Χρόνο συν το χρόνο η κατάσταση αυτή παγιώνεται.

Στο άρθρο ερωτάται:
αφού το ψέμα δεν ωφελεί γενικά τον άνθρωπο γιατί το συνεχίζουμε;
Τέλος θα ήθελα να θέσω και ένα ρητορικό ερώτημα που φύεται από τον τρόπο τεκμηρίωσης του άρθρου.
Αν το ψέμα ωφελούσε την ανθρωπότητα, θα το συνεχίζαμε...;

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...